آشنایی با سبک موسیقی باروک

 در سراسر دنیا سبک‌های موسیقی بسیاری وجود دارد. از موسیقی کلاسیک و باروک گرفته تا موسیقی امپرسیونیسم، مینیمال، پاپ، راک، پانک راک، اپرا، جاز، بلوز، هیپ پاپ، رپ، کانتری، الکترونیک، متال و موسیقی عصر نو (New Age). سبک موسیقی یک قطعه شنیداری، نشان‌دهنده دوره زمانی، ریشه‌های منطقه‌ای، تکنیک اجرا و سازهای استفاده‌شده در آن قطعه موسیقی است. در تقسیم‌بندی دوره‌های هنری در بخش موسیقی چهار دوره اصلی در نظر گرفته شده است. سبک موسیقی باروک (Baroque Music) اولین سبکی است که پس از رنسانس بین سال‌های 1600 تا 1750 ادامه داشته است. در این مقاله قصد داریم با سبک موسیقی باروک بیشتر آشنا شویم.

واژه باروک به معنی استادانه زینت کردن و ماهرانه درست کردن است. اینها ویژگی‌های هنرهای دوره باروک در نقاشی، موسیقی، معماری و… است که نشان‌دهنده اشرافیت و قدرت حکومت‌های اروپایی بوده است.

اگر علاقه‌مند به موسیقی کلاسیک هستید و در نظر دارید نواختن سازی از سازهای کلاسیک را بیاموزید حتما بهترین آموزشگاه موسیقی را انتخاب کنید تا ظرافت‌های این هنر بی‌نظیر را بهتر یاد بگیرید.

ویژگی‌های موسیقی باروک

ویژگی مهم موسیقی باروک یگانگی یا به بیان بهتر یکنواختی حالت موسیقی است. اگر قطعه‌ای از موسیقی باروک آرام و ملایم آغاز شود تا انتها همانطور خواهد بود و اگر هم موسیقی در آغاز شاد باشد تا آخر این حالت ادامه پیدا می‌کند. البته آثار آوازی باروک از این قاعده مستثنی هستند.

آهنگسازان دوره باروک برای هر حس و حالت انسانی زبانی خاص و مشترک ایجاد کرده بودند تا حسی مشترک را به همه افراد شنونده قطعات موسیقی انتقال دهند. این کار باعث شده بود حتی افراد هم برای ابراز حالت‌های خاص شخصی از این آهنگ‌ها استفاده کنند.

ریتم هم در سبک موسیقی باروک به جز در موارد اندکی تغییر نمی‌کند و پیوستگی دارد. تم اولیه قطعه موسیقی به شکل‌های مختلف برای مثال حالت‌های سوالی و جوابی تکرار می‌شود. شاید تصور شود موسیقی دوره باروک به دلیل پیوستگی قطعات و تکرار پیاپی یک ایده در ملودی یکنواخت است اما در واقع با ریزه‌کاری‌های فراوان تزئین شده است. به همین دلیل اغلب افرادی که شنونده حرفه‌ای موسیقی نیستند موسیقی‌های باروک را شبیه به هم می‌دانند.

موسیقی باروک تاکید بر ضرب دارد و این ویژگی تفاوت اصلی موسیقی باروک با آثار موسیقی رنسانس محسوب می‎‌شود. در موسیقی باروک موسیقی سازی و آوازی از یکدیگر جدا شدند و قواعد جدید هارمونی تدوین شد. در این موسیقی سازهای بادی بیشتر مورد استفاده قرار گرفته است و استفاده از سازهای کلاویه‌ای شکل گرفت.

بافت موسیقی دوره باروک پلی فونیک است و حداقل دو یا چند خط ملودی توجه شنونده را به خود جلب می‌کند. بافت پلی فونیک از اجرای هم‌زمان چند خط ملودیک و مجزا به وجود می‌آید. این بافت باعث کامل شدن موسیقی شده و به آن بعد می‌بخشد.

در انتهای دوره باروک موسیقی دارای بافت چندصدایی بود. خط‌های مربوط به سوپرانو و باس مهم‌ترین خط‌های ملودی این دوره محسوب می‌شدند و برای افراد جذابیت بیشتری داشتند.

دوره‌های زمانی موسیقی باروک

دوره موسیقی باروک در فاصله میان دوره رنسانس و دوره کلاسیک قرار دارد. این دوره به سه دوره آغازین (1600-1640)، دوره میانی (1640-1680) و دوره پایانی (1680-1750) تقسیم شده است. دوره پایانی باروک نماینده آثار مشهور موسیقی باروک محسوب می‌شود اما موسیقی‌دانانی نظیر مونته‌وردی دوره آغازین را به یکی از انقلابی‌ترین دوره‌های تاریخ موسیقی تبدیل کرده‌اند.

در دوره آغازین باروک موسیقی‌دانان ایتالیایی بر اساس متن‌های پرشور و احساس این دوره اپرا را به تاریخ هنر معرفی کردند. در این دوره صداهای آوازی با خط‌هایی ملودیک همراهی می‌شدند.

در دوره میانی موسیقی باروک یک سبک جدید متاثر از ایتالیا در تمام کشورهای اروپایی گسترش پیدا کرد. ویژگی مهم این دوره اهمیت موسیقی‌سازی بود و در میان سازها خانواده ساز ویولن محبوبیت بیشتری در میان مردم داشت.

در دوره پایانی موسیقی باروک جنبه‌های هارمونی پدید آمدند. موسیقی پلی فونیک مجددا اوج گرفت و یوهان سباستین باخ نهایت هنر خود را به هنر عرضه کرد.

یوهان سباستین باخ به عنوان نماد موسیقی باروک شناخته می‌شود. فردریک هندل، کلودیو مونتوردی، آرکانجلو کورلی و آنتونیو ویوالدی نیز از دیگر بزرگان موسیقی دوره باروک هستند.