مشخصه‌های صوت در موسیقی

در تئوری موسیقی صدا دارای چند بخش است. چند بخش صورت در موسیقی را برای شما می‌گوییم. نواک که میزان زیر و بم بودن صدا را مشخص میکند. دیرند، شدت، شیوش. در واقع هر صدایی را که بشود به آن موسیقی بگوییم این ویژگی‌ها را در درون خود دارد. این چهار ویژگی‌ها ساختمان موسیقی را تشکیل می‌دهند که در ادامه مقاله به آن می‌پردازیم. همچنین برای یادگیری اصولی صوت در موسیقی می‌توانید به یک آموزشگاه موسیقی در تهران مراجعه و در کلاس‌های تئوری موسیقی، که مبانی اولیه موسیقی را به شما می‌آموزند ثبت نام کنید.

صدا نتیجه ارتعاش اجسام در فضای هواست. وقتی این ارتعاش صدا به صورت منظم باشد و یا حتی فاصله متناسب بین آن رعایت شده باشد می‌توانیم بگوییم موسیقی پدید آمده است. حال این سوال برایتان به وجود می‌آید که هر نوع ارتعاشی موسیقی است؟ خیر، اگر این ارتعاش به صورت نامنظم باشد سر و صدایی بیش نیست. نواختن موسیقی علاوه بر استعداد نیازمند دانستن قواعدی هم هست که با رعایت آن و پیوند زدن با ذوق نوازندگی یک قطعه گوش‌نواز ایجاد خواهد کرد.

برای یادگیری موسیقی عجله نکنید. هر کسی تا به یک ساز علاقمند می‌شود با کلی زحمت آن ساز را تهیه می‌کند و مستقیم وارد فضاهای آموزش ساز می‌شود. اگر بخواهید خیلی حرفه‌ای و متفاوت از بقیه موسیقی را درک کنید باید در ابتدا مفاهیم اولیه موسیقی را بیاموزید. این هنر زیبا فقط نواختن چند نت و ایجاد صوت در موسیقی از روی دفترچه نیست. اصلا دوس دارید بدانید پیدایش موسیقی در جهان از چه زمانی رخ داد؟

تعاریف نواک و دیرند در موسیقی

نواک میزان زیر یا بم بودن صوت در موسیقی را مشخص می‌کند. هر صدایی در موسیقی یا در دسته صداهای بم قرار می‌گیرد یا صداهای زیر. اگر بخواهیم یک مثال واضح بزنیم به تفاوت صدا بین آقایان و کودکان توجه کنید. قاعدتا صدای آقایان را بم‌تر از صدای کودکان یا بانوان می‌شنوید. در تمامی سازهای موسیقی این تفاوت به وضوح قابل شنیدن است. به شکل ذوزنقه‌ای ساز سنتور دقت کنید، زمانی که شروع به نواختن کنید و روی هر سیم آن ضربه بزنید متوجه تغییر صدا به صورت زیر یا بم بودن آن خواهید شد. در این ساز، سیم‌های بلندتر صداهای بم و سیم‌های کوتاه‌تر که در قسمت بالای ساز قرار دارند، صدای زیرتری دارند. این موضوع دلیل منطقی نیز دارد. سیم‌های بلندتر که قسمت پایینی ساز قرار دارند ضخیم‌ترند. به همین دلیل طبیعی است که صدای بم‌تری داشته باشند.

کشیدگی صدا در موسیقی دیرند نامیده می‌شود. در واقع ارزش زمانی نت‌ها به وسیله دیرند مشخص می‌شود. برای مثال اگر آرشه را بر روی ساز زهی به صورت ممتد بکشید این صدای تولید شده کشیده شنیده می‌شود و این مفهوم دیرند را می‌رساند.

شدت، طنین و رنگ در موسیقی چیست؟

شدت در موسیقی همان طور که از نامش پیداست، میزان قوی یا ضعیف بودن صوت در موسیقی را مشخص می‌کند. قوی یا بلند بودن صوت در موسیقی، همان بلند یا کم بودن ارتعاش صدای ساز است. برای نشان دادن این قوی یا ضعیف بودن صدا در موسیقی آن را به کمک علائم خاص نشان می‌دهند. در نت خوانی این مشخصه با دو حرف F و P نشان داده می‌شود. کلمه F که مخفف فورته است به معنی قوی بودن صداست و P که مخفف یانو است به معنی ضعیف ایجاد کردن صدا توسط ساز است.

صدایی که توسط دو ساز در شرایط یکسان بودن نواک، دیرند و شدت پدید می‌آید، مفهوم طنین و رنگ را می‌رساند. البته طنین و رنگ را گاهی شیوش هم می‌نامند.

هر سازی رنگی دارد. اما این رنگ به معنای رنگدانه بر روی بدنه آن نیست. مفهوم این رنگ در صدای ساز لمس می‌شود. موسیقی‌دان‌های حرفه‌ای قادرند صدای دو ساز یکسان را از هم تشخیص دهند.